การสวมเพลาโดยใช้ความเย็น (Liquid Nitrogen Shrink fitting)

Liquid nitrogen shrink fitting คือเทคนิคการประกอบชิ้นโลหะโดยใช้น้ำไนโตรเจนเหลวทำให้ชิ้นในหดตัวก่อนประกอบ
เมื่อนำไปสวมกับชิ้นนอกแล้วปล่อยให้อุ่นกลับสู่สภาวะปกติ ชิ้นในจะขยายตึงล็อกแน่นบริเวณรอยต่อ
เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความแม่นยำสูงและความแข็งแรงของการประกอบ

วิธีการทำ Liquid Nitrogen Shrink Fitting

1. เตรียมอุปกรณ์และความปลอดภัย

  • ชิ้นงานโลหะ (Shaft/Hub) ต้องทำความสะอาด ปราศจากน้ำมันและสิ่งสกปรก
  • สวมถุงมือฉนวน ใส่แว่นป้องกัน และ face‐shield
  • จัดเตรียมภาชนะเหล็กทนความเย็น และท่อ/หัวฉีดไนโตรเจนเหลว

 

2. ขั้นตอนการแช่ชิ้นงาน

  • วางชิ้นงาน (ที่ต้องการหดตัว) ลงในภาชนะ
  • เปิดวาล์วปล่อยไนโตรเจนเหลวผ่านหัวฉีดให้ไหลเป็นละอองลงบนชิ้นงานโดยตรง
  • สังเกตผิวชิ้นงานจนเกิดน้ำแข็งสีขาวคลุมทั่วชิ้น

3. การนำมาประกอบ

  • เมื่อชิ้นงานเย็นจนพอดี (ตามเวลาแนะนำด้านล่าง) รีบยกขึ้นแล้วสวมเข้ากับอีกชิ้นส่วนที่อุณหภูมิห้อง
  • รักษาความกดของจุดประกอบเล็กน้อยจนชิ้นงานอุ่นกลับสู่สภาวะปกติ

คำแนะนำระยะเวลาการแช่

 

ขนาดชิ้นงาน

มวล

เส้นผ่านศูนย์กลาง (Ø)

ระยะเวลาแช่ไนโตรเจนเหลว

ขนาดเล็ก

≤ 200 g

≤ 30 mm

1–2 นาที

ขนาดกลาง

200–1,000 g

30–80 mm

3–5 นาที

ขนาดใหญ่

1–5 kg

80–150 mm

6–10 นาที

ชิ้นงานหนักมาก

> 5 kg

> 150 mm

10–15 นาที

 

ข้อควรระวัง:

  • หลีกเลี่ยงการแช่เกินเวลา เพื่อป้องกันรอยร้าวจากความเย็นจัด
  • อย่าเติม LN₂ ทับชิ้นงานซ้ำจนเย็นเกินไป เสี่ยงแตกตัว
  • หลังประกอบ ควรรอให้ชิ้นงานอุ่นถึงอุณหภูมิห้องก่อนรับโหลดหนัก