การสวมเพลาโดยใช้ความเย็น (Liquid Nitrogen Shrink fitting)
Liquid nitrogen shrink fitting คือเทคนิคการประกอบชิ้นโลหะโดยใช้น้ำไนโตรเจนเหลวทำให้ชิ้นในหดตัวก่อนประกอบ
เมื่อนำไปสวมกับชิ้นนอกแล้วปล่อยให้อุ่นกลับสู่สภาวะปกติ ชิ้นในจะขยายตึงล็อกแน่นบริเวณรอยต่อ
เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความแม่นยำสูงและความแข็งแรงของการประกอบ
วิธีการทำ Liquid Nitrogen Shrink Fitting
1. เตรียมอุปกรณ์และความปลอดภัย
- ชิ้นงานโลหะ (Shaft/Hub) ต้องทำความสะอาด ปราศจากน้ำมันและสิ่งสกปรก
- สวมถุงมือฉนวน ใส่แว่นป้องกัน และ face‐shield
- จัดเตรียมภาชนะเหล็กทนความเย็น และท่อ/หัวฉีดไนโตรเจนเหลว
2. ขั้นตอนการแช่ชิ้นงาน
- วางชิ้นงาน (ที่ต้องการหดตัว) ลงในภาชนะ
- เปิดวาล์วปล่อยไนโตรเจนเหลวผ่านหัวฉีดให้ไหลเป็นละอองลงบนชิ้นงานโดยตรง
- สังเกตผิวชิ้นงานจนเกิดน้ำแข็งสีขาวคลุมทั่วชิ้น
3. การนำมาประกอบ
- เมื่อชิ้นงานเย็นจนพอดี (ตามเวลาแนะนำด้านล่าง) รีบยกขึ้นแล้วสวมเข้ากับอีกชิ้นส่วนที่อุณหภูมิห้อง
- รักษาความกดของจุดประกอบเล็กน้อยจนชิ้นงานอุ่นกลับสู่สภาวะปกติ
คำแนะนำระยะเวลาการแช่
ขนาดชิ้นงาน |
มวล |
เส้นผ่านศูนย์กลาง (Ø) |
ระยะเวลาแช่ไนโตรเจนเหลว |
ขนาดเล็ก |
≤ 200 g |
≤ 30 mm |
1–2 นาที |
ขนาดกลาง |
200–1,000 g |
30–80 mm |
3–5 นาที |
ขนาดใหญ่ |
1–5 kg |
80–150 mm |
6–10 นาที |
ชิ้นงานหนักมาก |
> 5 kg |
> 150 mm |
10–15 นาที |
ข้อควรระวัง:
- หลีกเลี่ยงการแช่เกินเวลา เพื่อป้องกันรอยร้าวจากความเย็นจัด
- อย่าเติม LN₂ ทับชิ้นงานซ้ำจนเย็นเกินไป เสี่ยงแตกตัว
- หลังประกอบ ควรรอให้ชิ้นงานอุ่นถึงอุณหภูมิห้องก่อนรับโหลดหนัก