การแช่แข็งเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อ โดยใช้ไนโตรเจนเหลว (Cryopreservation)
การแช่แข็งเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อ โดยใช้ไนโตรเจนเหลว
(Cryopreservation)
การแช่แข็งเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อ (Cryopreservation) คือกระบวนการรักษาชีววัสดุ เช่น เซลล์ ตัวอ่อน อสุจิ ไข่ หรือชิ้นเนื้อ ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานในอนาคต โดยทำให้ตัวอย่างมีอุณหภูมิต่ำมากจนกระบวนการชีวภาพชะลอหรือหยุดลงอย่างสมบูรณ์ ซึ่งมักใช้อุณหภูมิ -196°C ด้วยไนโตรเจนเหลว (Liquid Nitrogen) ซึ่งเป็นสื่อหล่อเย็นหลักในกระบวนการนี้
หลักการ
การแช่แข็งเนื้อเยื่อจะต้องทำอย่างรวดเร็วหรือใช้เทคนิคควบคุมอัตราการลดอุณหภูมิ เพื่อป้องกันการก่อตัวของผลึกน้ำแข็งภายในเซลล์ ซึ่งอาจทำให้เซลล์แตกหรือเสียหาย
การประยุกต์ใช้งาน
- เก็บรักษาตัวอ่อน ไข่ อสุจิ ในเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ (IVF)
- เก็บเซลล์ต้นกำเนิด (Stem Cells) เพื่อการรักษาโรคในอนาคต
- เก็บเนื้อเยื่อเพื่อใช้ในงานวิจัยหรือปลูกถ่ายอวัยวะ
ข้อดี
1. ยืดอายุการใช้งานของเนื้อเยื่อชีวภาพได้หลายปี
2. คงสภาพโครงสร้างเซลล์และความสามารถทางชีวภาพไว้ได้ดี
3. สะดวกในการจัดเก็บและขนย้าย
การแช่แข็งด้วยไนโตรเจนเหลวจึงเป็นเทคนิคสำคัญที่มีบทบาทอย่างมากในเวชศาสตร์สมัยใหม่ โดยเฉพาะในสาขาการเจริญพันธุ์ การแพทย์เฉพาะทาง และชีววิทยาโมเลกุล